Hvað er að verki

Sönn saga um Herðubreiðalindir - geimfara - eiginhandaráritanir -  verndarsvæði Navaho indíána í Arizona - óvænta pennavinkonu - og annað sem virðist vera algjörlega ótengt í tíma og rúmi. 

Foreldrar mínir voru á undan sinni samtíð að sumu leiti. Á sjötta áratugnum voru þau í félagsskap sem ferðaðist um hálendið í harðsnúnum fjallarútum í fylgd leiðsögumanna og rútubílstjóra eins og Guðmundar Jónassonar.

Í júní árið1965 var farið í Herðubreiðalindir og Öskju. Ég var 12 ára og var fremur treg í taumi. Satt að segja hefði ég heldur viljað vera heima til að missa ekki af félagsskap vinkvenna sem voru afskaplega mikilvægar á þessum aldri. En það var tómt mál að tala um það, allir urðu að fara með í ferðina.

Minnið er ekki mjög skýrt úr þessari ferð og áhugi minn á ferðafélögum var enginn, ég man til dæmis ekki hvort það voru aðrir krakkar með í för fyrir utan okkur systkinin, en ég man eftir því að það var áð í Herðubreiðalindum til að borða nesti. Man líka eftir að borða þá harðsoðin egg sem ég kastaði upp og hef átt erfitt með að borða egg síðan.
En þá rann í hlaðið önnur fjallarúta full af útlendingum. Kom í ljós að þetta var hópur af bandarískum tunglförum í þjálfun fyrir Apollo geimferðirnar. Þeir fóru víða um heim á hrjóstuga staði til að sinna jarðfræði og undirbúa sig undir að taka jarðsýni á tunglinu.
Þetta voru William Anders, Charles Bassett, Eugene Cernan, Roger Chaffee, Walt Cunningham, Don Eisele, Rusty Schweikart, Dave Scott, and C.C. Williams.
Við systkinin urðum heilluð af þessum framandi útlendingum og eltum þá á röndum. Einhvern veginn fékk ég þá hugmynd að biðja einn þeirra um eiginhandaráritun, eða kannski stakk faðir minn upp á því, alla vega tóku þeir því ljúfmannlega og safnaðist á lítinn minnismiða undirskriftir níu tilvonandi geimfara. Bróðir minn sem var 9 ára fékk að gjöf frá þeim drykkjarílát sem hann áleit vera mikinn dýrgrip í mörg ár.

Eftir að heim var komið var þessi litli miði að velkjast í fórum mínum - hann var tekinn fram og sýndur við ýmis tækifæri - eins og þegar einhverjir af þessum geimförum komust í fréttir. Tveimur árum seinna birtust fréttir af því að Charlie Bassett, sá sem var elskulegastur við okkur krakkana, hafi farist í flugslysi. Fleiri fórust í slysum enda var undirbúningur undir geimferðir hættulegur bransi. En nokkrir þeirra komust til tunglsins.

En árin liðu og minningarnar dofnuðu. Miðinn góði gleymdist. Af og til körpuðum við bróðir minn um hann, ég sakaði hann um að hafa tekið hann traustataki.

Víkur nú sögunni til ársins 2009. Ég komst í bréfasamband við konu nokkra í Bandaríkjunum í gegnum sameiginleg áhugamál. Hún býr á verndarsvæði Navaho indíána  nálægt Flagstaff, Arizona. Hún er barnakennari þar.
Á sama tíma vorum við mægurnar að velta fyrir okkur hvert við ættum að ferðast í tilefni afmæla okkar beggja í apríl. Suðurríkin eða vesturríki bandaríkjanna voru efst á lista. Þessar vangaveltur fóru inn í bréfaskriftirnar til Flagstaff. Þegar ég fór að fletta upp Flagstaff á netinu rakst ég á það að þangað höfðu geimfararnir líka farið í sama tilgangi og á svipuðu tímabili. Þetta var skemmtileg tilviljun fannst mér. Við ákváðum að ferðast til Arizona og heimsækja pennavinkonuna sem bauð okkur eina nótt á hóteli sem Navaho fólkið rekur. Einnig bauð hún okkur að heimsækja verndarsvæðið. Við settum Las Vegas inn á áætlunina sem mótvægi.

Þetta varð til þess að minningar um eiginhandaráritarnar fóru að ásækja mig. Þær hlytu að vera einhversstaðar. Bróðir minn sór og sárt við lagði að hann væri ekki með þær hjá sér. Einn daginn opnaði ég gamla úrklippu bók sem ég hef átt í fjörutíu ár, var þá að leita að gömlum myndum af föður mínum, þá blasti við mér gulnaður pappír með áritunum 9 geimfara. Þegar ég sagði vinum og fjölskyldu frá þessum skemmtilegu tilviljunum komu fram hugmyndir um að sennilega væri peningur í þessu. Vinkona mín í Arizona sagðist vera viss um að pappírinn gæti borgað ferðina. Það væri áreiðanlega til safnarar sem væru til í að borga háa upphæð fyrir svona safngrip.

Ég gerði könnun með því að senda tölvupóst á nokkra aðila sem ég fann á netinu og fékk viðbrögð við þeim. Til að gera langa sögu stutta tók ég tilboði manns nokkurs á Bretlandi sem bauð hæst og viti menn, upphæðin var svo gott sem nákvæmlega sú sem mig vantaði til að fara til Arizona í apríl.

Eftir stendur að fyrir nær fimmtíu árum síðan var lagður grunnurinn að þessari ævintýraferð. Hvaða öfl eru það sem sjá svona langt fram í tímann og leika sér svona með ólíklegar tengingar og fólk. Sjálf tel ég það vera innri öfl undirvitundarinnar sem eru sífellt að og sem starfa ósýnilega að mestu í lífi okkar allra. Örsjaldan sést glitta í þau eins og í þessu dæmi. Og þegar það gerist þá er sérlega gaman að vera til.

Mynd af miðanum í myndaalbúmi

Athugasemdir

[Lóa (IP-tala skráð) 31.3.2009 kl. 14:44]

Svokallaðar tilviljanir...  Nota ekki sumir hugtök eins og "synchronicity" og "kollektíva undirvitund" til að fá svokallaðar tilviljanir til að passa inn í heimsmyndina?  Hvernig ætli indíánarnir þínir afgreiði þessar svokölluðu tilviljanir? 

[Halldóra Halldórsdóttir, 31.3.2009 kl. 15:31]

Jú - hvað annað er það? Ekki er þetta alveg random universe.